Në kohën kur po zhvillohej Konferenca e Paqes në Rambuje për gjetjen e një zgjidhjeje politike për statusin kalimtar të Kosovës, revista e njohur gjermane “Der Spiegel” solli një shkrim nga Kosova.
“Kam familjen dhe pesë fëmijë dhe të gjithë do i sakrifikoja për pavarësinë e Kosovës”, thoshte Sami Lushtaku, njëri nga komandantët e Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, në një bisedë me revistën prestigjioze gjermane “Der Spiegel”.
Ai ndodhet rrugës për në front tek fshati Oshlan. Me njërën dorë ai drejtonte makinën e tij në rrugën e mbuluar me bore, ndërsa në dorën tjetër e mbante armën.
Krismat e topave të ushtrisë serbe e prishin qetësinë. Nga ana tjetër e malit, nga fshatrat Bukosh dhe Novolan, serbët granatojnë pozicionet e forcave shqiptare. Sami Lushtaku (37) është komandant i UÇK-së për rajonin e Drenicës. Ai ka bindjen se Ushtria Çlirimtare e Kosovës së shpejti do të Qeverisë edhe pa ndihmën e NATO-s. Armatosja e mëtutjeshme po vazhdon, thotë ai. Armët arrijnë nga Bosnja, Gjermania, madje edhe nga Serbia.
Shtabi i UÇK-së në Oshlan është i vendosur në një shtëpi të braktisur. Pesë ushtarë të plagosur po trajtohen nga një ekip i “Mjekëve pa kufij”. Asnjë spital shtetëror në Kosovë nuk do t’i garantonte siguri bashkëluftëtarëve të tij, thotë roja.
Ushtari me uniformë të zezë të UÇK-së bënë me dorë nga traktori, i cili përmes një rruge me baltë i afrohet pozicioneve të tyre. Traktori sjellë bukë dhe katër kanistra me dizel. “Kështu jetojmë ne këtu prej muajsh – vetëm me ujë dhe bukë”. Askush nuk e kundërshton Sami Lushtakun kur thotë se “është mirë që një herë e përgjithmonë të përfundojmë luftën. Kush mbijeton, le të jetojë në liri.”
Këtë ditë në Kështjellën e Rambujesë do të vendoset se a do të pranohet plani i paqes për Kosovën.
Megjithatë, komandantit të UÇK-së nuk i interesojnë informacionet nga Parisi. Shtabi i Përgjithshëm e ka ndaluar nënshkrimin e marrëveshjes. Me mijëra luftëtarë të UÇK-së e kanë dhënë betimin se do të luftojnë deri në çlirimin e plotë të Kosovës. Vetëm kjo vlen.
Delegacioni shqiptar në Rambuje, me gjithë premtimin për një autonomi të gjerë, këmbëngul në referendum, i cili pas përfundimit të periudhës kalimtare trevjeçare do të garantonte pavarësinë e Kosovës.
Vetëm pas marrëveshjes së mendimit nga popullata dhe UÇK-së në bazë, shqiptarët do të vendosin për planin e paqes.
Në Rambuje është evidente xhelozia ndërmjet mediatorëve nga Franca, Anglia dhe SHBA-ja. Ndërsa, autorët e konklavës nga Boni nuk luajtën ndonjë rol në Rambuje. Serbët taktizonin me mençuri dhe shkathtësi, njoftonte shefat e tij në Bon ambasadori gjerman Christian Pauls, duke shtuar se çdo vendim është në duart e Sllobodan Milosheviqit. Në anën tjetër, delegacioni 16 anëtarësh i shqiptarëve të Kosovës, në mungesë të një miratimi nga vendlindja, mbetej i përçarë. Udhëheqësi i delegacionit, Hashim Thaçi, 31 vjeçar, nga radhët e UÇK-së, gjatë gjithë kohës ishte tepër i ngarkuar. Pak para mbarimit të ultimatumit, ministrat e Jashtëm të shteteve anëtare të Grupit të Kontaktit u takuan me anëtarët e dy delegacioneve, duke u munduar që t’i bindin për të pranuar marrëveshjen.
“Mos e merrni fajin për dështimin e marrëveshjes. Përpiquni të shfrytëzoni këtë shans historik”, i kishte thënë ministri i Jashtëm, Joschka Fischer, udhëheqësit të delegacionit të shqiptarëve të Kosovës, Hashim Thaçi.